Memur maaşlarına ve emekli aylıklarına yapılacak zammın yüzde 30’a yükseltilmesine ilişkin kanun teklifinin TBMM Başkanlığına sunulması ile çok önemli bir detay ortaya çıktı. Bu önemli detaya geçmeden önce, genel bilgi verelim.
Normalde yüzde 15.4 olması gereken SSK ve BAĞ-KUR emekli aylığı ile yüzde 16.48 olması gereken memur maaş artışı yüzde 30’a tamamlanacak. Böylece, normal artışın üzerine SSK ve BAĞ-KUR’lulara 14.6 puan, memurlara ise 13.52 puanlık ilave artış sağlanacak.
SSK ve BAĞ-KUR’lulara normalde sadece son 6 ayda gerçekleşen enflasyon oranında maaş zammı yapılıyor. AK Parti iktidarları döneminde 2003, 2004, 2005, 2010 ve 2011 yıllarında ise enflasyon oranının üzerine refah payı artışı yapıldı.
Memurların maaş artışları ise toplu sözleşme ile belirleniyor. Altı aylık dönemdeki enflasyon toplu sözleşme ile belirlenen oranı aşarsa enflasyon farkı bir sonraki 6 aylık dönemin başında, yani ocak ve temmuz aylarında yansıtılıyor. Ayrıca yeni dönemin toplu sözleşme zammı uygulanıyor.
Uzun süredir enflasyonun yüksek seyretmesi nedeniyle toplu sözleşme ile belirlenen oran enflasyonun altında kalıyordu. Böylece memurlar da SSK ve BAĞ-KUR’lular gibi fiilen sadece enflasyon oranında maaş zammı alabiliyorlardı.
2022 YILINDAKİ YÜZDE 2.5’LİK İLAVE ZAM ENFLASYONLA ERİDİ
Geçen yıl ocak ayında memur maaşlarına normalde yüzde 5 oranında toplu sözleşme zammı yapılacaktı. Aralık ve ocak ayındaki yüksek enflasyon nedeniyle yüzde 5 toplu sözleşme zammına 2.5 puanlık ilave yapıldı. Böylece toplu sözleşme zammı yüzde 5’ten 7.5’e çıkartıldı. Kanunla verilen 2.5 puanlık ilave zam, ocak – haziran dönemindeki enflasyondan mahsup edildi. Temmuz ayında ödenen memur maaşları 2.5 puanlık mahsuplaşma ile hesaplandı.
Geçen yıl ocakta aylık enflasyon bile yüzde 11.10 olduğu için, verilen 2.5 puanlık ilave zammın yarattığı ferahlık da yaklaşık bir hafta sürdü.
Geçen yılın ilk 6 aylık döneminde enflasyon yüzde 42.35 çıkarken, bu uygulama dolayısıyla memurların temmuz ayındaki maaş zammı yüzde 41.69’da kaldı.
Eğer yüzde 2.5’lik ilave zam enflasyondan mahsup edilmeseydi temmuz ayında memur maaşlarına yüzde 45.06 oranında zam yapılacaktı.
YÜZDE 13.52’LİK İLAVE ZAM ENFLASYONDAN MAHSUP EDİLMEYECEK
Bu yıl memur maaşlarına yapılan 13.52 puanlık ilave zam, enflasyondan mahsup edilmeyecek. Ocak ayında yapılacak yüzde 30’luk artışın 8 puanı toplu sözleşme zammından kaynaklanıyor. Temmuz ayında memur maaş zammı hesaplanırken, ocak – haziran döneminde yüzde 8’lik toplu sözleşme zammını aşan enflasyon farkı da ilave edilecek.
Bunun ne fayda sağlayacağını bir örnekle anlatalım. Ocak – haziran döneminde enflasyon yüzde 22 oldu diyelim. Yüzde 13.52’lik ilave zam enflasyondan mahsup edilseydi (yüzde 8 toplu sözleşme zammı + yüzde 13.52 ilave zam = 21.52’ye ulaşacağı için) sadece yüzde 0.4’lük bir enflasyon farkı ortaya çıkacaktı. Buna yılın ikinci yarısının yüzde 6 olan toplu sözleşme zammı eklendiğinde temmuz ayında yüzde 6.4 oranında maaş zammı yapılacaktı.
Oysa, şimdi sadece yüzde 8 oranındaki toplu sözleşme zammı mahsup edilecek. Böylece, enflasyon yılın ilk yarısında yine yüzde 22 çıkarsa temmuz ayında yüzde 6.4 yerine yüzde 19.74 oranında maaş zammı yapılacak.
SSK ve BAĞ-KUR emeklilerine yapılan ilave zam enflasyondan mahsup edilmiyor. SSK ve BAĞ-KUR’lular, ocak – haziran döneminde enflasyon yüzde 22 çıkarsa, temmuz ayında yüzde 22 oranında zam alacaklar. Bu yıl fiilen enflasyonun üzerinde 14.6 puanlık refah payı almış olacaklar.
Gerek memurlar, gerekse emekliler elde edecekleri bu refah payı ile alım gücünde yaşanan geçmiş yıllardaki kayıplarının sadece bir kısmını telafi edecekler. Bunun da altını çizmek gerekir.
“AK PARTİ İKTİDARINDA MEMURA İLK DEFA REFAH PAYI”
MEMUR – SEN’in Toplu Sözleşmeden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Hacı Bayram Tonbul, 20 yıllık AK Parti iktidarları döneminde memura ilk defa refah payı verildiğini söyledi. Tonbul, refah payı yüzde 13.52’lik oran yerine seyyanen verilseydi daha iyi olacağını belirterek, “Seyyanen kişi başına örneğin 3 bin lira refah payı verilseydi düşük maaş alan memurlar ile yüksek maaş alan memurlar arasındaki makas açılmazdı. Alttaki memurlar daha iyi istifade ederdi. Yine de iyi bir başlangıç oldu, inşallah arkası gelir” dedi
Gönder